TOKOH ULAMAK PAS TEMERLOH :TUAN GURU HAJI HASANUDDIN BIN MOHAMMAD (1914-2005 )
Latarbelakang:
Nama beliau ialah Haji Hasanuddin bin
Mohammad,nama bapanya Mohammad bin Jamaluddin ,meninggal ketika beliau masih
kecil. Susur keturunan ini berasal dari Perak yang merupakan anak cucu Dato
Matang. Seorang dari anak cucunya bernama Panglima Bagus berpindah ke Pahang
dan menetap di Kuala Temerloh. Nama ibu beliau ialah Sopiah binti Janal,merupakan anakcucu kepada Tuk
Shahibudin, ulamak terkenal di Pahang sekitar awal abad ke 18.Melalui Janal
anak kepada Imam Mat Ali anak kepada Imam Shamsuddin anak kepada Imam Baada
anak kepada Tuk Shahibudin. Datuk beliau
Tuan Guru Haji Mohammad Ali juga merupakan seorang guru pondok yang
terkenal di kampong Berhala Gantang sekitar awal 1900. Di atas usaha
datuknya,beliau di hantar mengaji agama. Pada asal nya beliau sangat meminati
bidang pertukangan. Walaubagaimana pun sebelum beliau memohon kerja sebagai
mekanik,beliu telah meminta nasihat dari seorang kawan baiknya yang bernama Lebai
Said bin Hassan (anak murid Tuk Kenali)mengenai hasrat beliau untuk memasuki
bidang mekanik. Lebai Said menasihatkan belaiu supaya memilih bidang agama.
Menurut Lebai Said kerja di bidang pertukangan akan menyebabkan pakaian dan
anggot badan kita kotor sukar hendak menunaikan solat. Nasihat ini sangat di
terima oleh Tuan Guru,oleh kerana cintanya pada agama dan kesukaannya melakukan
ibadat.
Apabila habis sekolah rendah,Tuan Guru telah
dipilih untuk melanjutkan pelajaran dalam bidang mekanik,tetapi atas nasihat
kawan baiknya beliau telah menukar fikiran maka menyambung pelajaran di Pondok
Tuan Haji Man Lubuk Kawah. Di sini Tuan Guru mempelajari asas agama seperti
membaca Al Quraan secara berlagu dan bertajwid,asas Fikah,asas Ilmu Tauhid.
Tuan Guru sangat berbakat di dalam Ilmu Tajwid dan Lagu, Kebolehan ini di iktiraf
oleh masyarakat kerana pada masa itu apabila dia dakan pertandingan Musabaqah
Al Quraan peringkat negeri Pahang,maka Tuan Guru adalah di antara para hakim
yang akan di panggil untuk mengadili pertandingan. Apabila datuknya melihatkan bakat dan kebolehan
yang ditunjjukan oleh Tuan Guru,maka datuknya berhasrat untuk menghantar Tuan
Guru ke peringkat yang lebih tinggi.
Pada
tahun 1936,Datuknya telah menghantar Tuan Guru belajar agama ke Kuala Lipis
Pahang, di bawah bimbingan Tuan Guru Haji Ismail Mat Akil. Pada masa itu nama
Tuan Guru Haji Ismail begitu popular di Pahang kerana beliau baru balik dari
Mekah dan di dapati sangat alim. Ramai pelajar-pelajar dari Pahang datang ke Kuala
Lipis kerana itu mereka tidak perlua lagi bersusah payah keluar negeri seperti
Kedah dan Kelantan untuk mendapat ilmu agama.
Kemudian Tuan Guru menyambung pelajaran ke Benut Payung Kelantan. Selama belajar di Madrasah Bunut Payung, Tuan
Guru berupaya membaca kitab fikah seperti
Iqna, Kalyubi wa Umairah serta al Taj, kitab tauhid seperti Syarah al
Hamidiyyah, kitab usul al hadis seperti Syarah Ibn Silah. Dari kitab-kitab
tinggalan Tuan Guru di dapati pengajaran yang dilakukan oleh beliau sama
setaraf dengan kolej atau universiti ketika ini.Semasa di Kelantan, Tuan Guru
telah menunjjukkan yang beliau akan menjadi seorang tokoh agama di antara
jasanya ialah beliau dilantik menjadi ketua bagi pembangunan pejabat baru bagi
Madrasah Tuan Haji Abdullah Tahir, membuka sekolah agama petang di Kampung Sireh,mengajar
dibeberapa buah surau dan masjid di sekitar Bunut Payung Kelantan.
Pondok Benut Payung memainkan peranan yang
penting terhadap kesedaran politik bagi Tuan Guru Haji Hasanuddin. Tuan Guru
Haji Abdullah Tahir dan adiknya Tuan Guru Haji Mohd Mokhtar merupakan ulamak
yang prograsif dan aktif sejak di Mekah lagi. Sebelum tahun 1900, kota mekah
merupakan pusat pertemuan para ulamak Islam dan di sana mereka menubuhkan
pelbagai persatuan dan syarikat bagi memajukan umat Islam.Di sana mereka bukan
saja diajarkan dengan ilmu agama tetapi juga semangat melawan penjajahan dan
kesedaran politik. Apabila tuan guru Haji Abdullah Tahir balik ke
Kelantan,beliau terus menubuhkan persatuan ulamak, begitu juga mereka begitu
aktif melawan penjajah British dengan mendidik anak murid agar jangan bekerja
dengan kerjaan British.Apabila orang melayu bangkit melawan Malayan Union,para
ulama ini berkerjasama dengan tokoh2 pemuda yang melawan penjajah. Misalnya
pada tahun 1955 apabila di adakan pilihanraya pertama, Tuan Guru Haji Ahmad
Mokhtar telah melepaskan jawatan beliau sebagai pengetua Kulliah Sultan Abu
Bakar semata-mata untuk bertanding pilihanraya bagi calon pas. Maka Tuan Guru
Haji Hasanuddin juga telah mengambil langkah yang sama bertanding sebagai calon
pas dalam tahun 1959. Tuan Guru bersama beberapa orang pimpinan pas kawasan
temerloh telah menubuhkan cawanagan pas kawasan temerloh dan berusaha memajukan
parti ini dari masa ke semasa. Aktiviti pas terus berjalan dari masa ke masa
dengan menubuhkan cawangan dari kampong ke kampong, sehingga kedudukan ini
mengancam parti umno dan sekutunya. Tuan Guru sangat besar pengaruhnya di
kawasan Temerloh,jika tidak ada permainan silap mata nescaya kita boleh melihat
satu kerusi pas telah wujud di temerloh sejak awal lagi.Walaupun menghadapi
pelbagai dugaan dan ancaman dari pihak2 lain, usaha utk menhidupkan pas terus
berjalan, selepas pilihanraya 1959, pihak yang ada kuasa telah menyekat bantuan
perkapita kepada sekolah agama al wosto dan lain2 peruntukan spt peruntukan
zakat tetapi tuan guru tidak lemah semangat dengan sekatan2 tersebut. Pelbagai
cara dilakukan untuk menghidupkan sekolah dan pengajaran agama di daerah
Temerloh walaupun di dalam keadaan yang sukar.Sehingga akhir hayat tuan guru
terus berusaha menghidupkan pas,apabila wujud idea mengadakan balai islam pas
di kerdau,maka tuan guru adalah anatara tokoh yang kuat menyokong usaha tersebut.Tuan
Guru juga telah memberi dorongan kepada anak murid beliau iaitu Tuan Guru Haji
Ishak Abdullah untuk memperjuangkan pas sehingga titisan darah terakhir.,boleh dikatakan hampir semua ahli ajk pas tahun 1970 dan 80 an adalah anak murid beliau di kawasan Temerloh. Begitu
lah peranan yang di mainkan tuan guru di dalam usaha politik beliau.
Sumbangan:
1.Mendirikan Sekolah Menengah Agama Al
Wosto,Berhala Gantang 1948.
2.Menyertai
piliharaya bagi wakil calon PAS 1959
3.Membuat Takwin Solat bagi negeri Pahang
4.Hakim Musabaqah Al Quraan Peringkat Negeri
Pahang 1960an dan 70 an
5.Pengerusi Jemaah Pengelola Sek Keb Bintang
1960-1975
6.Yang Di Pertua Persatuan Peladang Daerah
Temerloh 1975-1980
7.Pengerusi Kilang Padi Kampung Berhala Gantang
8.Pengerusi Pekan Pelajar (Masisupa)
Sekolah-sekolah Agama Negeri Pahang 1964
9.Imam Masjid Kampung Berhala Gantang 1950-1995
10.Penasihat Maahad Tahfiz Al Amin Kg Berhala
Gantang & Tahfiz Kerdau
11.Penasihat AJK Falak Negeri Pahang
(1997-2003)
Keistimewaan:
1-Puasa pada hari Isnin dan Khamis sejak dari
muda
2-Solat Tahajjud setiap malam
3-Khatam al Quraan setiap bulan
4-Menguasai bahasa Arab & Pelbagai ilmu
Fiqh,Tafsir,Sirah
5-Mulazamah kitab-kitab asas spt Ghayatul
Taqrib,Khusun Hamidiyyah dll
6-Kuat berzairah terutama orang alim &
orang tua-tua.
0 comments