YM TENGKU BESAR PAHANG, TENGKU SULAIMAN IBNI SULTAN AHMAD AL-MU’AZZAM SHAH, KERABAT DIRAJA YANG BERJIWA AGAMA.
Tengku Besar Sulaiman merupakan
putera keempat Almarhum Sultan Ahmad Al-Mu’azzam Shah. Almarhum diputerakan
dalam tahun 1884.YM Tengku Besar pernah berkahwin dengan beberapa orang isteri
antaranya ialah : Aliah haji muda zainal abidin; tuan yang rokiah (beserah) sy Ngah (kemaman); Che Wan Kalsom; Cik Hafifah - Pasir Panjang; cik aminah dll. Dari hasil perkahwinan
YM Tengku Besar beliau meninggakan ramai zuriat antaranya :YM Tengku Abdul Jalil Tengku Besar Sulaiman;YM Tengku Abd Majid Tengku Besar sulaiman; YM
Tengku zainab tengku besar sulaiman; YM
tengku azmah binti tengku besar sulaiman; YM
Tengku Aminah binti Tengku Besar Sulaiman
dll
Semasa hayatnya YM Tengku Besar
Sulaiman menunjjukan minta yang mendalam di dalam bidang agama, Sebelum Jabatan agama di tubuhkan di Pahang.
YM Tengku telah menyertai Jawatan Kuasa Agama Islam Pahang di dalam
menghidupkan kegiatan kelas-kelas Al Quran bersama Tuan Mufti Haji Muntok. Beberapa
usaha dibuat bagi memajukan agama Islam akan tetapi agak sukar kerana masalah
kekurangan wang dan bantuan dari kerajaan British. Kerajaan British takut jika
peruntukan kewangandiberikan kepada sekolah-sekolah agama,ini akan meningkatkan
semangat anti British di Pahang. Maka YM Tengku Besar bersama dengan Tuan Mufti
Haji Montok juga beberapa yang lain memikirian untuk menguruskan duit kutipan Zakat
Fitrah secara tersusun agar duit2 tersebut dapat di kumpulkan di dalam jumlah
yang besar dan dapat digunakan bagi faedah umat Islam di seluruh negeri Pahang.
Maka usaha dibuat untuk menubuhkan Jabatan Agama Islam di Pekan. Jabatan Agama
Islam Negeri Pahang ditubuhkan pada tahun 1926, dikenali dengan nama Majlis
Anggota Islam. Pada masa itu pengurusannya terletak di bawah tanggungjawab
Tengku Besar Pahang, Al-Marhum Yang Amat Mulia Tengku Besar Sulaiman Ibni
Al-Marhum Sultan Ahmad dilantik sebagai ketuanya yang pertama. Bagi memudahkan
kerja penyeliaan terhadap jabatan agama nin maka pejabat yang pertama dibina
berhampiran dengan istanaLeban Tunggal. Ia mula beroperasi di sebuah bangunan
kayu yang kecil berhampiran dengan tempat kediaman Al-Marhum.
Kemudian
pejabatnya dipindahkan ke Pejabat Kebawah Duli Yang Maha Mulia Sultan sehingga
akhir tahun 1951, seterusnya ia dipindahkan pula ke Balai Hinggap di pinggir
sungai di Pekan Lama, Pekan. Pada 25 Mei 1973, Jabatan Agama Islam Negeri
Pahang telah dengan rasminya ditempatkan di bangunan sekarang ini.Pada awal
penubuhannya, bidang tugas Jabatan Agama Islam Negeri Pahang berkisar kepada
aspek pentadbiran, pengurusan nikah cerai dan ruju’ serta Mahkamah Syariah. Ia
hanya dianggotai oleh seorang Ketua Jabatan, seorang Mufti dan empat orang
Kerani. Pada tahun 1956 Undang-Undang Majlis Anggota Islam telah dipinda dan
diganti dengan Undang-Undang Tadbir Agama Islam Tahun 1956. Serentak dengan itu
Pejabat Qadhi Daerah telah diwujudkan di Rompin, Pekan, Kuantan, Chenor,
Temerloh, Jerantut, Lipis, Bentong, Raub dan Cameron Highlands.Pada tahun 60-an
dan seterusnya, Jabatan Agama Islam Negeri Pahang telah mengalami perkembangan
pesat dari segi bidang tugas, maka Bahagian dan Unit-Unit baru diwujudkan
sejajar dengan penambahan bilangan kakitangan, mengambilalih sekolah-sekolah
Agama Rakyat dan pengujudan Masjid-Masjid Daerah.Bagi mengimarahkan lagi
pentadbiran agama Islam,maka YM Tengku Besar membina sebuah istana di Jalan
Rompin Lama.Istana ini dibina pada tahun
1935. Istana ini diberi nama Leban Tunggal kerana kawasan istana itu ditumbuhi
hanya sebatang sahaja pokok leban. Istana ini merupakan kediaman Yang Teramat
Mulia Tengku Besar Pahang Tengku Sulaiman Ibni Al-Marhum Sultan Ahmad. Bentuk
istana adalah separuh batu dan separuh kayu dua tingkat dan mempunyai dua dome
di kiri dan kanannya. Di samping itu juga, terdapat sebuah balai iaitu rumah
kayu setingkat bertiang yang digunakan untuk orang mengadap. Istana ini didiami
oleh Tengku Besar Pahang sepanjang hayatnya.
Sesungguh nya Al- Marhum Sultan Abu Bakar
Riayatuddin Al-Muadzam Shah Ibni Al-Marhum Sultan Abdullah, Raja pemerintah
Negeri Pahang Darul Makmur ketika itu telah berusaha ke arah kemajuan Islam di
negeri ini.Kebawah Duli Yang Maha Mulia Sultan bercita-cita hendak mendirikan
sebuah pusat pengajian tinggi Islam.Cita-cita baginda itu telah dialu-alukan
oleh Ahli-ahli Majlis Ugama Islam dan para ulamak bagi memenuhi keperluan
masyarakat Islam dari segi pelajaran dan pendidikan Islam negeri
ini.Walaubagaimanapun pada ketika itu telah wujud beberapa buah madrasah agama
peringkat rendah di negeri Pahang Darul Makmur ini,di mana anak orang Islam
dapat mempelajari bahasa Arab dan ilmu agama.Keperluan sebuah pusat pengajian
tinggi Islam bagi membolehkan para pelajarmenyambung pelajaran ke peringkat
yang lebih tinggi menjadi semakin penting.Setelah diperkenankan oleh Kebawah
Duli Yang Maha Mulia Sultan untuk mendirikan pusat pengajian tersebut di sebuah
kawasan berhampiran padang Polo dalam daerah Pekan, maka Majlis Anggota Islam
Pahang yang diketuai oleh Tengku Besar Pahang Al-Marhum Tengku Sulaiman Ibni
Al-Marhum Sultan Ahmad telah memainkan peranan penting untuk melaksanakan projek
tersebut.Pusat pengajian tersebut telah selesai dibina dengan menggunakan wang
zakat fitrah yang dikumpulkan dalam Baitul-Mal dan ianya diberi nama “ Kulliah
Al-Lughah Waddin As-Sultan Abu Bakar Pahang”. Pengetua pertama Kulliah
Al-Lughah Waddin As-Sultan Abu Bakar Pahang ialah Sheikh Abdul Rahim bin
Ibrahim As Sammanudi,seorang ulamak dari negara Mesir dan merupakan lulusan
daripada Universiti Al-Azhar,Mesir.Kedatangan beliau adalah sebagai menyahut
jemputan khas daripada Duli Yang Maha Mulia Sultan.Di samping itu terdapat
beberapa orang guru sebagai penolong kepada beliau, di antaranya ialah
Al-Fadhil Ustaz Khudri yang berasal dari Sumatera,Indonesia dan yang
lain-lainnya adalah anak negeri Pahang Darul Makmur sendiri. Kulliah Al-Lughah
Waddin As-Sultan Abu Bakar Pahang telah dibuka dengan rasminya oleh Kebawah
Duli Yang Maha Mulia Sultan Abu Bakar Riayatuddin Al-Muadzam Shah Ibni
Al-Marhum Sultan Abdullah pada 24hb Jamadil Akhir 1360 Hijrah bersamaan 30 Mei
1941Tengku Besar Pahang,
Tengku Sulaiman ibni Sultan Ahmad Al-Mu’azzam Shah . mangkat
di Istana Leban Tunggal, Kampung Parit Tengah, Pekan pada 16 Jun 1962, sewaktu
berusia 78 tahun.Jenazah Almarhum Tengku Besar Sulaiman telah disembahyangkan
di Masjid Abdullah, sebelum disemadikan di Makam Diraja Pekan. Almarhum
merupakan Kerabat Bergelar Negeri Pahang yang kedua disemadikan di makam diraja
ini. Adinda Almarhum, Tengku Panglima Perang Muhammad merupakan kerabat
bergelar yang pertama disemadikan di Makam Diraja Pekan, iaitu dalam tahun 1957.
Jasa-jasa YM Tengku Besar Sulaiman di dalam bidang agama agak besar di Pahang
pada awal kurun ke 20, jika tidak kerana usaha beliau yang bersungguh2 maka
dengan sebab peperangan dan bencana alam, kemungkinan perkembangan agama di
Pahang agak terkebelakang hingga ke hari ini.
2 comments
Al fatihah...saya merupakan cucunda kpd almarhum yg masih menetap di dpn istana leban tunggal bersama bonda saya ym tengku zainab binti tengku besar sulaiman..
BalasPadamAl fatihah...saya merupakan cucunda kpd almarhum yg masih menetap di dpn istana leban tunggal bersama bonda saya ym tengku zainab binti tengku besar sulaiman..
BalasPadam